“`html
Dijital Ekonomi Yatırımları Üzerine Küresel Trendler
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından hazırlanan “Dünya Yatırım Raporu 2025″ten elde edilen veriler, dijital ekonominin hızla büyüdüğünü gösteriyor. Son yıllarda yapılan yatırımlar, ortalama 122 milyar dolar seviyesine ulaştı. 2021 ile 2023 yılları arasında dijital ekonomiye yatırılan miktar, küresel doğrudan yabancı yatırımın yaklaşık %8,3’ünü oluşturdu.
Dijital Ekonomiye Yatırımın Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Durumu
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde, bu dönemde dijital ekonomiye yapılan yıllık yabancı yatırımların neredeyse iki katına çıkması dikkat çekiyor. Bu büyümenin temel itici güçleri arasında dijital hizmetlerin genişlemesi, yazılım çözümlerine duyulan artan talep ve yeni teknolojilerin girişimcilik ekosistemlerinde yarattığı hareketlenme yer alıyor.
Raporda öne çıkan başlıca faydalar şunlardır:
- Daha iyi altyapı
- Vasıflı işler
- Teknoloji transferi
- İnovasyon ekosistemlerinin canlanması
Ancak, bazı düşük gelirli ülkeler bu yatırımlardan hâlâ yeterince fayda sağlayamıyor. Altyapı eksiklikleri, yüksek yatırım riskleri ve yetersiz düzenleyici çerçeveler gibi etmenler bu durumun başlıca sebepleri arasında.
Greenfield Yatırımlarındaki Artış
Dijital ekonomiye yapılan greenfield yatırımları 2020’den bu yana neredeyse üç katına çıkarak 360 milyar dolara ulaştı. Bu yatırımlar, tüm greenfield projelerinin yaklaşık üçte birini oluşturuyor.
Türkiye’nin Dijital Yatırımlardaki Stratejik Hedefleri
Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi Başkan Yardımcısı Bekir Polat, Türkiye’nin 2024-2028 stratejileri ile dijital yatırımlarda kaydedilen bu artışın örtüştüğünü belirtiyor. Amaç, küresel doğrudan yatırımlardan alınan payı %1’den %1,5’e çıkarmak ve bu doğrultuda dijital altyapılı girişimleri öncelikli yatırım profilleri arasında değerlendirmektir.
2024 yılında Türkiye, uluslararası doğrudan yatırımlarda 11,3 milyar dolara ulaşarak, küresel ortalamanın üzerinde bir performans göstermiştir. Bu, Türkiye’nin direnç ve sürdürülebilir büyüme potansiyelini ortaya koymaktadır.
Girişimcilik ve Teknoloji Alanındaki İlerlemeler
Bekir Polat, Türkiye’nin teknoloji girişim ekosisteminin 2010-2020 döneminde 800 milyon dolardan, sonrasında ise toplamda 5 milyar dolara ulaştığını vurguluyor. İstanbul ve Ankara’nın oyun sektörü merkezi olarak yükselmesi de bu ekosistemin bir parçası.
Türkiye’nin AR-GE ve teknopark konularındaki güçlü altyapısı, 215 binden fazla tam zamanlı AR-GE çalışanı ve 24 bine yakın yıllık patent başvurusuyla dikkat çekiyor. Yapay zeka, FinTek ve mobilite gibi alanlar hızla büyüyor ve ülkenin bu alanlarda küresel pazarlarda daha fazla yer almasına olanak sağlıyor.
Yatırımcıya Destek Programları
Türkiye, “Start in Türkiye” girişimiyle yerli ve uluslararası yatırımcıları bir araya getiriyor. Ayrıca, 30 milyar dolarlık HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı ile stratejik sektörlerde büyük ölçekli üretim ve AR-GE yatırımlarını teşvik ediyor. Türkiye Tech Visa programı ile nitelikli uluslararası yeteneklerin ülke ekosistemine entegrasyonu destekleniyor.
UNCTAD’ın raporu, Türkiye’nin dijital yatırımlardan aldığı payın dinamik girişimcilik ekosistemi ve stratejik hedefler doğrultusunda artacağını öngörüyor. Türkiye, dünya çapında dijital yatırımlar için stratejik bir bağlantı noktası olma yolunda ilerliyor.
“`